Eén keer per maand schuiven ze samen aan tafel: gemeente, politie, jongerenwerk en handhaving. Het JOR-overleg (voluit Jongeren in Openbare Ruimte) is dé plek waar signalen zoals lachgasgebruik, ruzie of vechtpartijtjes, geluidsoverlast en intimiderend gedrag uit de stad worden besproken en acties worden afgestemd. Wat op papier klinkt als een formeel overleg, is in de praktijk vooral een warm netwerk. Professionals weten elkaar te vinden en werken samen aan een veilige leefomgeving.

Eva van Haasteren, procesregisseur jeugd en veiligheid bij de gemeente Lelystad, zit het overleg voor. ‘Iedereen brengt zijn eigen blik en informatie mee. Door die puzzelstukjes te combineren, ontstaat er een compleet beeld. Zo kunnen we in Lelystad Oost sneller en gerichter reageren. Dankzij dit overleg weten we elkaar nog beter te vinden, ook buiten de vergadertafel.’

Dichtbij jongeren

Jeugdagent Elroy Aldewereld benadrukt het preventieve karakter. ‘Als jeugdagent ben ik er voor strafzaken. Maar nog liever voer ik gesprekken die voorkomen dat jongeren de verkeerde kant op gaan. Niet iedere jongere vertelt alles aan een agent en dat hoeft ook niet. Daarom is het zo waardevol dat wij in dit netwerk werken. Waar ik soms afstand ervaar door mijn uniform, heeft een jongerenwerker vaak juist heel laagdrempelig contact.’

Dat herkent jongerenwerker Keith van Welzijn Lelystad. ‘Contact maken is misschien wel het belangrijkste deel van mijn werk. Ik fiets door de wijken en stap af op jongeren. Soms is het gewoon een kort praatje of ik steek even mijn hand in de lucht. Er zijn ook aanleidingen om langer met jongeren te praten. Omdat we elkaar regelmatig zien, ontstaat vertrouwen. Dat helpt enorm: op het moment dat er iets speelt, weet ik wie ik kan aanspreken. En juist die informatie is waardevol in onze samenwerking.’

Signalen serieus nemen

Jeugdboa Naomi Kroon heeft een belangrijke signaleringsfunctie. ‘Meldingen via Fixi, telefoontjes van bewoners of signalen uit de wijk? Ik pik ze op en ga vaak zelf even kijken. Het kunnen meldingen van overlast zijn of een melding over lachgasgebruik. We koppelen aan de melder terug wat we ermee hebben gedaan en brengen in het JOR dit soort signalen in. Zo kunnen we samen bepalen of en welke actie nodig is.’

Benjamin de Bruijn, senior handhaver, spreekt van een trapgewijze aanpak. ‘Van jongerenwerker, naar jeugdboa, naar jeugdagent. Iedereen heeft zijn eigen rol. Het overleg zorgt dat we die rollen op elkaar afstemmen. Dat maakt ons sterker en effectiever. Wat ik mooi vind, is dat we elkaar niet alleen in dit overleg zien. We bellen, appen en stappen makkelijk op elkaar af. Daardoor kunnen we snel schakelen als er iets speelt.’

Concreet aan de slag in de wijk

‘Het begint vaak klein, met een melding of een signaal. We kijken dan samen: klopt dit beeld? Wie kent de jongeren? Welke acties zijn er al gezet? Door de informatie te bundelen, kunnen we beter bepalen of het een kwestie is van een gesprek voeren of dat er een bredere aanpak nodig is.’

Een belangrijk thema in Lelystad Oost is ondermijning, de stille invloed van georganiseerde criminaliteit op het dagelijks leven. Jeugdagent Elroy Aldewereld ziet het concreet terug in de wijken en op scholen. ‘We merken dat jongeren worden geronseld voor de handel in drugs of te maken krijgen met afpersing. Het begint soms met dealen op straat, maar kan snel groter worden.’

‘Onze aanpak? Jongeren al in een vroeg stadium weerbaar te maken’, legt hij uit. ‘Als je pas contact legt als ze zestien zijn, ben je vaak te laat. Daarom investeren we al in de basisschoolleeftijd, bijvoorbeeld met projecten zoals Kapot Sterk. Zo leren kinderen hoe ze stevig in hun schoenen staan en kennen ze ons al voordat ze de verleiding voelen om verkeerde keuzes te maken.’ Keith Fränkel: ‘Dat vroege contact is goud waard. Want als er later iets speelt, herkennen jongeren je. Ze weten wie je bent en durven sneller een gesprek aan te gaan.’

Samen sterk

‘Het JOR-overleg laat zien dat samenwerken loont’, vertelt Eva van Haasteren. ‘We hopen natuurlijk dat ons werk ooit overbodig wordt. Maar er zullen altijd jongeren en nieuwe uitdagingen zijn. Wat blijft, is de kracht van samenwerking en vertrouwen. Want alleen door samen te werken, kom je écht verder.’